Cümlede Koşul Anlamı
Koşul: Ana cümlede belirtilen yargının gerçekleşmesinin yan cümledeki şarta bağlanmasıyla otaya çıkar. Cümlede koşul anlamı, genel olarak, şart eki dediğimiz “-sa/-se” eklerinden uygun olanının sözcüğe eklenmesiyle gerçekleşir:
Geçmişin sosyolojik ve ekonomik yapılarını çözümlersek çağımızdan önceki resim ve romanı anlayabiliriz.
Cümleye yukarıdaki ekler kullanılmadan da anlamsal olarak koşul eklenebilir:
Yaşanabilir bir hayata ancak çevre sorunlarıyla etkili mücadele edildiğinde ulaşılır.
Bu cümle, “Çevre sorunlarıyla etkili mücadele edilirse yaşanabilir bir hayat ulaşılır.” anlamındadır.
Örnekler
Çağımızdan önceki resim ve romanı anlayabilmek, geçmişin sosyolojik ve ekonomik yapılarının çözümlenmesiyle mümkün olur.
Yaptığın işten tamamen uzaklaşıp doğru zamanda mola almazsan her şeyi kaybedersin.
Yazar, anlatımda kendini gizlemediğinde okuyucu bütünüyle edilgen olur.