Kesinlik Bildiren Cümleler
Cümlede temel yargıyı destekleyen yan cümleciklerin her biri kendi içinde anlamsal bir değer taşır.
Bu nedenle bir cümleyi anlamsal olarak değerlendirirken yan cümleciklerin bildirdikleri anlamların da farkında olmak gerekir.
Bu türden soruların çözümünde seçeneklerde bildirilen yargıların “bir bütün olarak” cümlede yer alıp almadığı sorgulanmalıdır.
Cümledeki yüklem ile diğer ögelerin anlamsal bütünlükleri göz önünde bulundurulmalı; tarihler, sayılar, değerlendirmeler, öneriler gibi ayrıntılara dikkat edilmelidir.
Örnek Soru
1869 yılında inşa edildiğinde dünyanın en güzel opera binası olarak kabul edilen ve Mozart’ın “Don Juan” operası ile açılan Viyana Tiyatrosu, İkinci Dünya Savaşı’nda hasar görse de 1955 yılında Beethoven’in eseri ile yeniden açılmıştır ve her yıl 60’a yakın gösteriye ev sahipliği yapmaktadır.
Bu cümleden aşağıdaki yargılardan hangisi kesin olarak çıkarılabilir?
A) Viyana Tiyatrosu inşa edildiğinde tiyatronun açılışını Mozart yapmıştır.
B) İkinci Dünya Savaşı’nda tahrip edilen tiyatro binası, aslına uygun olarak yeniden yapılmıştır.
C) Günümüzdeki önemli tiyatro eserlerine Viyana Tiyatrosu ev sahipliği yapmaktadır.
D) Operaların sahnelenmesi amacıyla yapılan bina, bugün farklı etkinlikler için de kullanılmaktadır.
E) Viyana Tiyatrosu, tanınmış sanatçıların eserleri eşliğinde iki defa açılmıştır.
Çözüm
Bu soruları çözerken cümledeki yargıları ayrı ayrı görebilmek gereklidir:
- Viyana Tiyatrosu, 1869 yılında yapılmıştır.
- Yapıldığı yıl, dünyanın en güzel tiyatro binası olduğu kabul edilmiştir.
- 1869 yılında açılışı Mozart’ın “Don Juan” operası ile yapılmıştır.
- Viyana Tiyatrosu İkinci Dünya Savaşı’nda hasar görmüştür.
- 1955 yılında Beethoven’in eseri ile yeniden açılmıştır.
- Tiyatroda her yıl 60’a yakın gösteri yapılmaktadır.
A) Tiyatronun açılışını Mozart yapmamıştır, açılışta onun bir eseri kullanılmıştır.
B) Savaş sonrasında tiyatronun yeniden yapılmasında “aslına uygun” kalındığına yönelik bilgi verilmemiştir.
C) Günümüzde tiyatro eserleri sahnelenmektedir, ancak sahnelenen eserlerin önemli ya da önemsiz olduğuna yönelik bilgi bulunmamaktadır.
D) Tiyatro binasının farklı etkinlikler için de kullanıldığı bilgisi yoktur.
E) Viyana Tiyatrosu, 1869’da Mozart’ın operası ve 1995’te Beethoven’in eseri ile iki defa açılmıştır. Her iki sanatçı da dünyaca tanınmaktadır.
Cevap E
