Ses Olayları Test 3
(I) Yazmanın güçlüğü yaratıcı olma zorunluluğundan ileri gelir. (II) Yazmak, gerçekten bir mantık bulma uğraşı değil midir? (III) Karmaşada düzeni aramak, kendi gerçeğini oluşturmak… (IV) Ben, eserlerimde sadece bu konuyu anlatmaktan hoşlanırım. (V) Ancak bunun üstesinden başarıyla geçmeniz şarttır.
1. Parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi kuralına uygun bir örnek yoktur?
A) I B) II C) III D) IV E) V
mıknatıslı bir anten gibi tek tek
gökyüzüne açılmış kirpiklerim
dilimde yanık yıldızların tadı
ayakta ne uyku ne durak
bütün bir gece deprem bekledim
olmadık saatleri yokladım
hiçbiri yerinden kımıldamadı
deprem gecesini dörde katladım
karanlıkta sustum büyük bekledim
ölüm bıçak gibi parlıyordu
2. Yukarıdaki dizelerde hangi ses olayına örnek bir kullanım yoktur?
A) Ünlü daralması
B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünsüz yumuşaması
Andre Maurois, ‘Meşhur insanları sahneye çıkarmak güçtür ve tehlikelidir.’ diyerek bu durumun zorluğuna dikkat çeker fakat ardından onları sahneye çıkarmanın aslında imkânsız olmadığını da ekler.
3. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisi görülmez?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü daralması
D) Ünsüz düşmesi
E) Ünsüz benzeşmesi
Üst düzey bir yöneticinin üretim işçilerine (I) yaptığı bir konuşma; savruk (II) düşünceler ve terimlerle doluydu. Yönetici (III), yatırımcılar ve mühendislere yaptığı konuşmalara benzer bir tutumla konuşmasını sürdürdü. Ancak kullandığı büyücek (IV)sözler, belirsiz benzetmeler ve gizemli kuruluş isimleri; işçileri korkutmaktan başka bir işe yaramıyordu (V).
4. Parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) I’de, ünsüz benzeşmesi vardır.
B) II’de, ünlü düşmesi bulunmaktadır.
C) III’te, ünsüz yumuşaması olmuştur.
D) IV’te, sözcükteki ünsüz düşmüştür.
E) V’te, ünlü daralması vardır.
(I) Profesyonel müzik grubu, özel projelere yer vererek her fırsatta genç müzisyenleri destekliyor. (II) Gençlerin yeteneklerini önemsiyor ve onlara yönelik çeşitli projeler üretiyorlar (III) Son projelerinden biri de yetenekli piyanistlerin keşfedilmesiydi. (IV) Ülke çapında yapılan seçmeler sonucunda belirlenen finalist, bir konser vermeye hak kazandı. (V) Bu ve benzeri çalışmalar, müziğin başka alanlarında da çalışmalar yapan gençlere ilham veriyor.
5. Parçadaki numaralı cümlelerin hangilerinde ünlü daralmasına uğramış sözcük kullanılmıştır?
A) I ile II B) I ile III C) II ile IV D) III ile IV E) IV ile V
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü türemesine uğramış bir sözcük kullanılmıştır?
A) Dünyada sosyal medya platformları çeşitlenmiş ve etkileri devrimsel olmuştur.
B) Trafik kazalarında biricik nedeni şoförlerin dikkatsizliğine bağlamamak gerekir.
C) Mevsim değişikliği nedeniyle doğada meydana gelen olaylar insan psikolojisini etkiler.
D) Kişisel bir sergi, birçok eserin yan yana sergilenmesinden daha fazla anlam taşır.
E) Çatışma, iki ya da daha fazla seçenek arasından birini tercih etme durumudur.
Bir şeyi basitçe açıklamıyorsanız yeterince bilmiyorsunuzdur.
7. Bu cümledeki ses olaylarının özdeşi aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A) Suskun insanlar en gürültülü zihinlere sahiptir.
B) Sürekli mazeret üretirseniz insanların size ayıracak vakti olmaz.
C) İnsan anlamadığı fikrin savunuculuğunu yapamaz.
D) Akıl yaşta değil baştadır fakat aklı başa yaş getirir.
E) Uçmuyorsan koş, koşmuyorsan yürü; hayatta hep hareket vardır.
Milyonlarca kişi kitap okuyor (I), müzik dinliyor (II), tiyatroya, sinemaya gidiyor (III). Neden? Oyalanmak, dinlenmek, eğlenmek istiyorlar (IV) demek soruyu pekiştirmekten (V) öteye gitmez.
8. Bu parçada altı çizili sözcüklerin hangilerinde ünlü daralması vardır?
A) I ile II B) I ile III C) II ile IV D) III ile IV E) IV ile V
Toplumsal ya da ahlaki sorumluluktan (I) bahsettiğiniz (II) an sanatçı (III) ve sanatını değersizleştirecek (IV) kısıtlayıcı bir hükme (V) ulaşmışsınızdır.
9. Bu cümlede altı çizili sözcüklerin hangisinde birden fazla ses olayı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Edebiyat tarihimizde dergicilik önemli bir yer tutar. İlk sayıdan sonra bir hastalığa dönüşen bu uğraş, kimi insanlar için bir yaşam biçimine çevrilir. Harçlıklar ortaya konulup birleştirilir, yana döne bir matbaa aranır ve yağmur çamur demeden koltuk altındaki sıcacık dergi dağıtılır.
10. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü daralması
(I) Belirli bir estetik özellik taşımadığı düşünülen pek çok doğal güzellik vardır. (II) Ancak doğa, insan onu konuşturmadıkça dilsizlikten kurtulamaz. (III) Dikkatli bir göz, bu farklılığın her zaman bilincindedir. (IV) Büyük ressamlar, yapıtlarında doğanın gizlediği biricik değerleri ortaya çıkarabilir. (V) Doğaya ait bir parça, tuvalde kendi gerçekliğinin dışında bir başka gerçek olarak karşımıza çıkar.
11. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, ünsüz yumuşamasına uğramış bir sözcük vardır.
B) II. cümlede, ünsüz benzeşmesine yer verilmiştir.
C) III. cümlede, ünsüz türemesi olmuştur.
D) IV. cümlede, ünlü türemesi bulunmaktadır.
E) V. cümlede, aralarında ulama yapılabilecek sözcükler kullanılmıştır.
Beni gerçekçi bir yazar yapan şeyin serserilikteki çıraklık günlerim olduğu inancındayım. Gerçekçilik, insanın mutfak kapısı eşiğinde, bir lokma ekmekle değiş tokuş edebileceği biricik malıdır.
12. Bu parçayla ilgili olarak
I. Ünsüz benzeşmesine uğramış sözcükler vardır.
II. Ünlü düşmesine örnek bir kullanım vardır.
III. Bir sözcükte ünlü türemiştir.
yargılarından hangisi doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III
I yağmur hep böyle yağacak mı hatıralara
II eksik olan bir şey var sana bana dair
III belki bir rüzgar belki rüzgardan da hafif
IV ama kalbimiz yine uzak bir deniz gibi boş
V heybetli gurupların belirdiği saatlerde
13. Yukarıda numaralanmış dizelerin hangilerinde ünsüz yumuşamasına uğramış sözcükler vardır?
A) I ile II B) II ile III C) II ile IV D) III ile IV E) IV ile V
İkna edici (I) bir iletişim (II) etkinliği olan reklam, bir izleyici (III) grubunun olay ya da durum karşısında (IV) tutum değiştirmesini (V) amaçlar.
14. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz sertleşmesi vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Gazetecilik, olaylara tanıklık ederek gerçekleri bulma ve açıklama mesleğidir.
15. Bu cümlede hangi ses olayına örnek bir kullanım vardır?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz sertleşmesi
D) Ünlü daralması
E) Ünsüz düşmesi
Ses Olayları Test 3 Çözümleri
1. II. cümledeki “gerçekten” sözcüğünde (gerçek-ten), III. cümledeki “oluşturmak” sözcüğünde (oluş-turmak), IV, cümledeki “anlatmaktan” sözcüğünde (anlatmak-tan) ve V. cümledeki “şarttır” sözcüğünde (şart-tır) ünsüz benzeşmesi vardır. I. cümlede ünsüz benzeşmesi kuralına uygun kullanım yoktur. Cevap A
2. “Tadı, dörde” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması (tat-ım, dört-e), “ayakta, karanlıkta” sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi (ayak-ta, karanlık-ta), “uyku” sözcüğünde ünlü düşmesi (uyu-ku), “parlıyordu” sözcüğünde ünlü daralması (parla-yordu) vardır. Dizelerde ünsüz düşmesine uğramış sözcük yoktur. Cevap C
3. Cümledeki “güçtür” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi (güç-tür), “diyerek” sözcüğünde ünlü daralması (de-y-erek), “zorluğuna, ardından, olmadığını” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması (zorluk-una, art-ından, olmadık-ını), “aslında” sözcüğünde ünlü düşmesi (asıl-ında) vardır. Cümlede ünsüz düşmesine uğramış sözcük yoktur. Cevap D
4. “İşçilerine” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi vardır: iş-çi. “Savruk” sözcüğünde “u” ünlüsü düşmüştür: savur-uk. “Büyücek” sözcüğündeki “k” ünsüzü düşmüştür: büyük-cek. “Yaramıyordu” sözcüğünde ünlü daralması bulunmaktadır: yarama-yordu. “Yönetici” sözcüğünde herhangi bir ses olayı yoktur. Cevap C
5. I. cümledeki “destekliyor” sözcüğünde (destekle-yor) ve II. cümledeki “önemsiyor” sözcüğünde (önemse-yor) ünlü daralması vardır. Cevap A
6. B seçeneğindeki “biricik” sözcüğünde (bir-cik) ünlü türemesi vardır. Cevap B
7. Örnek cümlede bulunan “basitçe” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi (basit-çe), “açıklamıyorsanız” ve “bilmiyorsunuz sözcüklerinde de ünlü daralması (açıklama-yor, bilme-yor) vardır. E seçeneğindeki cümlede “uçmuyorsan ve koşmuyorsan” sözcüklerinde ünlü daralması (uçma-yor, koşma-yor) ile “hayatta” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi vardır (hayat-ta) Cevap E
8. Altı çizili olan “dinliyor” ve “istiyorlar” sözcüklerinde ünlü daralması vardır: dinle-yor, iste-yor. Cevap C
9. I, III ve IV. sözcüklerde sadece ünsüz benzeşmesi (sorumluluk-tan, sanat-çı, değersizleş-tirecek) vardır. V. sözde sadece ünlü düşmesi (hüküm-e — hükme) olmuştur. “Bahsettiğiniz” sözcüğünde ünlü düşmesi, ünsüz benzeşmesi ve ünsüz yumuşaması bulunmaktadır: bahis + et- tik-inin Cevap B
10. “Sıcacık” sözcüğünde ünsüz düşmesi (sıcak-cık), “hastalığa” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (hastalık-a), “çevrilir” sözcüğünde ünlü düşmesi (çevir-ilir) ve “birleştirilir” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi vardır. Parçada ünlü daralmasına uğrayan sözcük kullanılmamıştır. Cevap E
11. I. cümledeki “taşımadığı” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (taşımadık-ı), II. cümledeki “konuşturmadıkça, dilsizlikten” sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi (konuş-tur-madık-ça, dilsizlik-ten) IV. cümledeki “biricik” sözcüğünde ünlü türemesi (bir-cik) vardır. V. cümledeki “gerçek olarak” sözcükleri arasında ulama yapılabilir. III. cümlede ünsüz türemesine uğramış sözcük yoktur. Cevap C
12. “Olduğu, inancındayım, eşiğinde, edebileceği” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması vardır: olduk-u, inanç-ı, eşik-i, et-ebilecek-i. “Biricik” sözcüğünde ünlü türemesi olmuştur: bir-i-cik Cevap D
13. IV. dizedeki “kalbimiz” (kalp-i) ile V. dizedeki “belirdiği” (belirdik-i) sözcüklerinde ünsüz yumuşaması vardır. Cevap E
14. “Değiştirmesine” sözcüğünde (değiş-tirme) ünsüz benzeşmesi (ş-t) vardır. Cevap E
15. Cümledeki “ederek, mesleğidir” (et-erek, meslek-idir) sözcüklerinde ünsüz yumuşaması vardır. Cevap A
