Ses Olayları Test 2
Gideceğim, ey gemi, bilinmedik ellere.
Demir al, sallayarak direklerini.
Sızlar yürek ümitle ama sonra her şeyi anlar.
Belki de fırtınaları çağıran direkler,
Şu anda rüzgârla gelecek ölümü bekler.
O zaman ne yelken ne de ümit… ama sen yine
Kalbim, gemicilerin şarkılarını dinle!
1. Bu dizelerde aşağıda verilen ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz yumuşaması
B) Ünlü düşmesi
C) Sert ünsüz yumuşaması
D) Ulama
E) Yardımcı ünsüz
Mantığa uymayan, boş, manasız anlamlarına gelen absürt sözcüğü, aslında, dünya savaşlarının ardından insanları saran tükenmişlik ve anlamsızlık hissinden hareketle, geleneksel tiyatroyu sarsarak ortaya çıkan tiyatro akımına ad olmuştur.
2. Bu cümlede aşağıdaki ses olaylarından hangisine yer verilmemiştir?
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz türemesi
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ünlü düşmesi
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi kuralına uygun bir sözcük kullanılmıştır?
A) Batı tiyatrosuna benzer bir tiyatro yaratma çabası içinde olan yazarlarımız, güçlü eserler yazmışlardır.
B) Fotoğrafçılık, estetik yönü dikkate alındığında bir sanat olarak kabul edilir.
C) Bilimsel gelişmeler insanların farklı fikirler ve sanat akımlarını ortaya çıkarmalarını sağlar.
D) Kimi yazarlar eserlerinde sadece güncel olaylara, siyasal ve toplumsal meselelere odaklanır.
E) Tarihî süreç içerisinde farklı medeniyetlerle buluşan Türk kültürü, en zengin kültürlerden biridir.
Günün herhangi bir saatinde, herhangi bir insan bir filme konu olabilir. Önemli olan, varlıkların aslına gitmektir, olaylar arasındaki ilişkileri kurmaktır; bu olayları yükselten süreci göstermektir.
4. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisine yer verilmemiştir?
A) Ünlü daralması
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünlü düşmesi
E) Ünsüz düşmesi
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına aykırı bir kullanım söz konusudur?
A) Bir sonbahar değilsin, sonuncu bir baharsın!
B) Nasıl yaşayacağım ey deniz senden uzak?
C) Benim yağmurumda gezinemezsin, üşürsün.
D) Bugün açız yine evlatlarım, diyordu peder.
E) Bir gülüş bazen şifa bazen zehirli oktur.
6. Sen kimsenin bilmediği bir yıldız gibisin
İstersen derya düşünür kahrolur kederinden
dizelerindeki ses olaylarına aşağıdaki seçeneklerin hangisinde yer verilmiştir?
A) Ne güzeldi o kış bahçesinde
Güllerin çok derinlerde çalışan uykusu
B) Beni affet,
Kaybetmek için erken, sevmek için çok geç.
C) Tenha bir ucunda gecenin bir sır gibi
Fısıldanan adın kardeş, dost ve sevgili,
D) Serpilen aydınlıkta dalların arasından
Büyülenmiş bir ceylan gibi bakıyor zaman
E) Ardından ağlanacak ne varsa ömrümüzde,
Tekrar doğuşun sırrı gülümseyen bir yüzde,
(I) Bisiklet Hırsızları, en küçük bir gereksiz ayrıntıya yer verilmemiş, etki gücü yüksek bir film. (II) İkinci Dünya Savaşı’ndan yeni çıkmış İtalya’da bir babanın iş bulması, onu bir sefalete itmiştir. (III) İş için gerekli tek niteliği bisiklet sahibi olmasıdır. (IV) Ancak bisikletin çalınmasıyla baba ve oğul hırsızların peşine düşer. (V) Filmde profesyonel hiç kimsenin oynatılmaması da anlatımın gerçekliğini yükseltir.
7. Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde ünsüz düşmesine uğramış bir sözcük vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Yazmaya başladığım ilk yıllarda eserlerimin dünyayı değiştireceğine inanıyordum. Birkaç yıl sonra ise en azından eleştirilerin değişeceğini zannettim. Bugün ise eserlerimin sadece ufacık bir şeyi değiştirdiğini anlamaya başladım, beni…
8. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz düşmesi
D) Ünsüz yumuşaması
E) Ünsüz türemesi
Perde; aktör ile halkı, gerçek ile hayali, realite ile sanatı birbirinden kesin olarak ayıran biricik duvardır. Bu hükmün doğruluğunu gösteren karşılaştırma şudur: Geçmişte tiyatro sanatı ibadet, tören, dans, görüşme, çatışma gibi doğal ve ortak yaşamın bir gereği olarak anlaşılmıştır ve tiyatro perdesiz yaşamıştır.
9. Bu parçada altı çizili sözlerdeki ses olaylarından hangisine aşağıdaki yer verilmemiştir?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ünlü daralması
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü türemesi
(I) Dönüşüm adlı romanın kahramanı Gregor Samsa, sürekli iş gezisi yapmak zorunda olan bir pazarlamacıdır. (II) Bir sabah uyandığında kendisini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak bulur. (III) Samsa önce bunun bir rüya, bir hayal olduğunu ve biraz daha uyuduktan sonra geçeceğini düşünür. (IV) Ancak dörde kurduğu çalar saati duymadığını fark edince hayrete düşer. (V) Gregor uzun bir çabanın ardından yataktan kalkarak kapıyı açmayı başarır.
10. Parçadaki numaralı cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşamasına uğramamış bir sözcük vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
11. “İnşaat alanına (I) gelip de merdiveni (II) nereye yerleştirmek (III) gerektiğini (IV) kendi kendine soran bir mimar için ne düşünürsünüz (V)?” cümlesinde altı çizili sözcüklerin hangisinde birden fazla ses olayı vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
SES OLAYLARI TEST 2 ÇÖZÜMLERİ:
1. “Gideceğim, kalbim” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması (gidecek-im, kalp-im), “sızlar” sözcüğünde ünlü düşmesi (sızı-la-r) olmuştur. “Sallayarak” sözcüğünde yardımcı ünsüz (salla-y-arak) kullanılmıştır. “Bilinmedik ellere, yürek ümitle, gelecek ölümü” sözleri arasında ulama yapılabilir. Dizelerde ünsüz benzeşmesine uygun kullanım yoktur. Cevap C
2. “Mantığa, sözcüğü, ardından” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması (mantık-a, sözcük-e, art-ından), “aslında” sözcüğünde ünlü düşmesi (asıl-ında), “hissinden” sözcüğünde ünsüz türemesi (his-s-inden), “olmuştur” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi (ş-t) bulunmaktadır. Parçada ünlü daralmasına uğramış sözcük yoktur. Cevap A
3. “Fotoğrafçılık” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi kuralı uygulanmıştır: fotoğraf-çılık (f-ç). Cevap B
4. “Aslına” sözcüğünde ünlü düşmesi (asıl-ında), “süreci” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (süreç-i), “gitmektir, kurmaktır göstermektir” sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi (gitmek-tir, kurmak-tır, göstermek-tir), “yükselten” sözcüğünde ünsüz düşmesi (yükse-k-l-) vardır. Parçada ünlü daralması yoktur. Cevap A
5. Ünsüz yumuşaması, sonu sert ünsüzle (p, ç, t, k) biten sözcüklerin ünlüyle başlayan ek aldıklarında sondaki sert ünsüzün yumuşak ünsüze (b, c, d, g, ğ) dönüşmesidir. D seçeneğinde “açız” sözcüğündeki “ç” ünsüzü yumuşamamış ve kurala aykırılık göstermiştir: aç-ız. Cevap D
6. İlk dizedeki “bilmediği” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (bilmedik-i) ve ikinci dizedeki “kahrolur” sözcüğünde ünlü düşmesi (kahır + olur) vardır. E seçeneğindeki “ardından” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (art-ından) ve “ömrümüzde” sözcüğünde ünlü düşmesi (ömür-ümüzde) vardır. Cevap E
7. V. cümledeki “yükseltir” sözcüğünde “k” ünsüzü düşmüştür: yüksek-l-tir. Cevap E
8. “Başladığım, değiştireceğine, değişeceğine, değiştirdiğine” sözcüklerinde ünsüz yumuşaması (başladık-ım, değiştirecek-ine, değişecek-ine, değiştirdik-ine), “zanettim” sözcüğünde ünsüz türemesi (zan-n-ettim), “değiştireceğine, zannettim, değiştirdiğine” sözcüklerinde ünsüz benzeşmesi (değiş-tireceğine, zannet-tim, değiş-tirdiğine), “ufacık” sözcüğünde ünsüz düşmesi (ufak-cık) vardır. Parçada ünlü daralmasına uğramış sözcük bulunmamaktadır. Cevap B
9. “Biricik” sözcüğünde ünlü türemesi (bir-cik — bir-i-cik), “hükmün” sözcüğünde ünlü düşmesi (hüküm-ün), “karşılaştırma” sözcüğünde ünsüz benzeşmesi (karşılaş-tırma), “gereği” sözcüğünde ünsüz yumuşaması (gerek-i) vardır. Altı çizili sözlerde ünlü daralması yoktur. Cevap C
10. II. cümlede “uyandığında — uyandık-ında, yatağında — yatak-ında, böceğe — böcek-e” sözcüklerinde, III. cümlede “olduğunu — olduk-unu, geçeceğini — geçecek-ini” sözcüklerinde, IV. cümlede “dörde — dört-e, kurduğu — kurduk-u, duymadığını — duymadık-ını, fark edince — fark et-ince” sözcüklerinde ve V. cümlede “ardından — art-ından” sözcüğünde ünsüz yumuşaması vardır. I. cümlede ünsüz yumuşamasına uğramış sözcük yoktur. Cevap A
11. “Gerektiğini” sözcüğünde hem ünsüz benzeşmesi (k – t) hem de ünsüz yumuşaması (k – ğ) vardır: gerek-tik-ini. Cevap D
