LEFF Ü NEŞR:
Sözlük anlamı toplayıp dağıtma demektir. Bu sanat tenasüp sanatının özel bir şeklidir. Bir beytin ilk dizesinde söylenen sözlerin karşılıkları, benzerleri ya da ilgililerinin ikinci dizede söylenmesiyle yapılan bir sanattır.
İlk dizede söylenen kavramların karşılıklarının ikinci dizede sırasıyla söylenmesiyle oluşan sanata “leff ü neşr-i müretteb”, ikinci dizede karışık olarak söylenmesiyle oluşan sanata “leff ü neşr-i müşevveş” adı verilir.
ÖRNEK:
Değil mi Tanrı’nın ihsânı akl ü kalb ü lisan,
Bu lûtfu etmelidir fikr ü şükr ü zikr insan. (Şinasi)
Bu beytin ilk dizesinde söylenen “akıl”, “kalp” ve “lisan” sözcükleri; ikinci dizede “fikr”, “şükr” ve “zikr” sözcükleriyle karşılanmıştır.
İnsan, Allah’ın ihsan ettiği akıl aracılığıyla düşünme (fikir), kalp aracılığıyla şükretme (şükür) ve dil (lisan) aracılığıyla söyleme (zikir) çabası içinde olmalıdır.
ÖRNEK:
Âmine Sultan ol Muhammed ânesi
Ol sadefden doğdu ol dür-dânesi
İstiridyenin (=sadef) tıpkı inci tanesini (=dür-dâne) meydana getirmesi gibi Âmine Sultan da Hz. Muhammed’i meydana getirmiştir.