Leff ü Neşr

LEFF Ü NEŞR:

Sözlük anlamı toplayıp dağıtma demektir. Bu sanat tenasüp sanatının özel bir şeklidir. Bir beytin ilk dizesinde söylenen sözlerin karşılıkları, benzerleri ya da ilgililerinin ikinci dizede söylenmesiyle yapılan bir sanattır.

İlk dizede söylenen kavramların karşılıklarının ikinci dizede sırasıyla söylenmesiyle oluşan sanata “leff ü neşr-i müretteb”, ikinci dizede karışık olarak söylenmesiyle oluşan sanata “leff ü neşr-i müşevveş” adı verilir.

ÖRNEK:

Değil mi Tanrı’nın ihsânı akl ü kalb ü lisan,

Bu lûtfu etmelidir fikr ü şükr ü zikr insan.       (Şinasi)

Bu beytin ilk dizesinde söylenen “akıl”, “kalp” ve “lisan” sözcükleri; ikinci dizede “fikr”, “şükr” ve “zikr” sözcükleriyle karşılanmıştır.

İnsan, Allah’ın ihsan ettiği akıl aracılığıyla düşünme (fikir), kalp aracılığıyla şükretme (şükür) ve dil (lisan) aracılığıyla söyleme (zikir) çabası içinde olmalıdır.

ÖRNEK:

Âmine Sultan ol Muhammed ânesi

Ol sadefden doğdu ol dür-dânesi

İstiridyenin (=sadef) tıpkı inci tanesini (=dür-dâne) meydana getirmesi gibi Âmine Sultan da Hz. Muhammed’i meydana getirmiştir.

edebiyatvadisi

Next Post

Tezat

Paz Tem 7 , 2019
TEZAT: İki düşünce, duygu ve hayal arasındaki birbirine karşıt olan nitelikleri bir arada söyleme sanatıdır. Örneğin “Ağlarım, hâtıra geldikçe gülüştüklerimiz” dizesinde “ağlamak” ve “gülmek” sözcükleri zıt duyguları bir arada belirtmek için söylenmiştir ve bu dizede birlikte kullanılarak tezat sanatı oluşturulmuştur. Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcımdan tabib Kılma derman kim […]

You May Like